مقررات تاسیسات برقی در سونای خشک و بخار – مبحث 13
6-10-13 ﺳﻮﻧﺎی ﺧﺸـک
اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺟﺮای ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺑﺮق ﺳﻮﻧﺎی ﺧﺸـک ﻣـیﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺤﺪوده ﻋﻤﻠﻜـﺮد اﻳـﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﻘﺮرات اﺗﺎق ﺳﻮﻧﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﻛﻪ ﻫﻴﺘﺮ (ﮔﺮﻣﻜﻦ ﺳﻮﻧﺎ) در آن ﻧﺼـﺐ ﻣــیﮔـﺮدد را ﺷﺎﻣﻞ ﻣـیﺷﻮد.
ﺑﻤﻨﻈﻮر رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻦ اﻟﺰاﻣﺎت و ﺷﺮاﻳﻂ ردﻳﻒﻫﺎی زﻳﺮ، ﺳﻮﻧﺎ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ (1 zone و 2 zone و zone 3) ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﺷﻤﺎره 6-10-13 ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣـیﮔﺮدد.
ﺷﻜﻞ 6-10-13 ﻃﺮﺣﻮاره ﻣﻨﺎﻃﻖ (zone) ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻮﻧﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﺤﻴﻂ آن
1-6-10-13 ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺮقﮔﺮﻓﺘﮕـی در ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﻓﻀﺎی ﺳـﻮﻧﺎ، ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد:
اﻟﻒ) اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ SELV و PELV (ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﮔﺮﻣﻜﻦ ﺑﺮﻗـی) ﺑﺮای ﻛﻠﻴـﻪ ﺗﺄﺳﻴﺴـﺎت ﺑـﺮق ﺳﻮﻧﺎ و ﻣﺪارﻫﺎی ﻛﻨﺘﺮل و ﻓﺮﻣﺎن
ب) ﻋﺎﻳﻖ ﻣﺪارﻫﺎی SELV و PELV در ﻣﺤﺪوده ﺳﻮﻧﺎ ﭘﺲ از اﺟﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺪت 1 دﻗﻴﻘﻪ ﺗﺤﺖ وﻟﺘـﺎژ ﻣﺘﻨﺎوب 500 وﻟﺖ (AC) آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ.
پ) ﺑﻌﻨﻮان ﺣﻔﺎﻇﺖ اﺿﺎﻓـی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﺣﻔﺎﻇﺖﻫﺎ، ﺑﺮای ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺑﺮق (230 وﻟﺖ AC) ﺳـﻮﻧﺎ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﻣﺪار ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه ﮔﺮﻣﻜﻦ ﺑﺮﻗـی ﺑﺎﻳﺪ از ﻛﻠﻴﺪ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺎﻗـیﻣﺎﻧﺪه (RCD) ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻋﺎﻣـﻞ 30 ﻣﻴﻠـیآﻣﭙﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
ت) اﺟﺮای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻟﻮﻟﻪﻛﺸـی و ﺳﻴﻢﻛﺸـی ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘـیاﻟﻤﻘﺪور ﺧﺎرج از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ (zone1، zone2 و zone3) اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد، در ﺻﻮرت اﺟﺮای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻟﻮﻟـﻪﻛﺸــی و ﺳـﻴﻢﻛﺸــی در zone1 و zone3 ﺳﻴﻢﻫﺎ، ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﻮع ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت (ﺳﻴﻢ ﻧﺴﻮز) و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﻳـﺪ از ﻧـﻮع ﻓﻠـﺰی اﻧﺘﺨـﺎب ﺷﻮﻧﺪ.
ث) ﻧﺼﺐ ﭘﺮﻳﺰ ﺑﺮق در ﻓﻀﺎی ﺳﻮﻧﺎ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ.
ج) ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﮔﺮﻣـﺎﻳﺶ (ﮔـﺮﻣﻜﻦ ﺑﺮﻗــی) ﺳـﻮﻧﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻃﺒـﻖ دﺳـﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺳـﺎزﻧﺪﮔﺎن آن ﻛـﻪ ﻣﻄـﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﺼﺐ و اﺟﺮا ﮔﺮدد.
چ) ﻛﻠﻴﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﻓﻠﺰی ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎی ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻫﺎدی ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ (زون) ﺳﻮﻧﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﻢﺑﻨﺪی اﺿﺎﻓـی وﺻﻞ ﮔﺮدد.
ح) ﻛﻠﻴﻪ ﻟﻮﻟﻪﻛﺸـیﻫﺎی آب، ﮔﺎز، ﮔﺮﻣﺎﻳﺶ و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﻓﻠﺰی ﻓﺎﺿﻼب و ﻗﺴﻤﺖﻫـﺎی ﻓﻠـﺰی ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﻢﺑﻨﺪی اﺿﺎﻓـی وﺻﻞ ﮔﺮدد.
خ) ﺑﺮای ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﺪارﻫﺎﻳـی ﻛﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ SELV و PELV ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣـیﮔﺮدﻧﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﺑﻠﻮی ﺑﺮق ﻣﺠﺰا از ﺗﺎﺑﻠﻮی ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه ﺳﻮﻧﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨـی ﮔﺮدد.
2-6-10-13 ﻫﺎدی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﻣﺪارﻫﺎی ﺗﺄﺳﻴﺴـﺎت ﺑﺮﻗــی ﺑـﺎ وﻟﺘـﺎژ 230وﻟـﺖ (AC) از ﺟﻤﻠـﻪ ﻣـﺪار روﺷﻨﺎﻳـی ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷﻴﻨﻪ ﺣﻔﺎﻇﺘـی (PE) ﺗﺎﺑﻠﻮ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه ﻣﺪارﻫﺎی ﻣﺬﻛﻮر وﺻﻞ ﮔﺮدﻧﺪ.
7-10-13 ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر
رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ ﺑﺮای ﻣﺤﻴﻂ ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر اﻟﺰاﻣـی اﺳﺖ:
اﻟﻒ) در ﻣﺤﻴﻂ ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﻧﺼـﺐ ﻫـﺮ ﮔﻮﻧـﻪ ﺗﺠﻬﻴـﺰات اﻟﻜﺘﺮﻳﻜــی ﺑﻐﻴـﺮ از ﭼـﺮاغ روﺷـﻨﺎﻳـی ﻣﺠـﺎز ﻧﻤـیﺑﺎﺷﺪ.
ب) ﻣﺪار ﺗﻐﺬﻳﻪ ﭼﺮاغ روﺷﻨﺎﻳـی ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺎ وﻟﺘـﺎژ 230 وﻟـﺖ (AC) ﺗﻐﺬﻳـﻪ ﮔـﺮدد ﺑﺎﻳـﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻠﻴﺪ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه (RCD) ﺑﺎ ﺟﺮﻳـﺎن ﻋﺎﻣـﻞ 30 ﻣﻴﻠــیآﻣﭙـﺮ ﺣﻔﺎﻇـﺖ ﺷـﻮد، در ﻏﻴـﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﺗﻐﺬﻳﻪ ﭼﺮاغ روﺷﻨﺎﻳـی ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳـﻪ SELV ﺑـﺎ وﻟﺘـﺎژ ﻛـﺎر 12وﻟـﺖ (AC) و ﻳﺎ 30 وﻟﺖ (DC) اﻟﺰاﻣـی ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
پ) ﻧﺼﺐ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ SELV و ﻛﻠﻴﺪ ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﭼﺮاغ در ﻣﺤﻴﻂ ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﻣﺠﺎز ﻧﻤـیﺑﺎﺷﺪ.
ت) ﻋﻤﻖ دﻓﻦ ﻟﻮﻟﻪﻛﺸـی و ﺳﻴﻢﻛﺸـی در ﻣﺤﻴﻂ ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﺣﺪاﻗﻞ 5 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮ ﻣـیﺑﺎﺷﺪ.
ث) درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﭼﺮاغ روﺷﻨﺎﻳـی ﺳﻮﻧﺎی ﺑﺨﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ IPx7 اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد.
1-7-10-13 ﻫﺎدی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﻣﺪار روﺷـﻨﺎﻳـی ﺑـﺎ وﻟﺘـﺎژ 230وﻟـﺖ (AC) در ﺳـﻮﻧﺎی ﺑﺨـﺎر ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷﻴﻨﻪ ﺣﻔﺎﻇﺘـی (PE) ﺗﺎﺑﻠﻮ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺪار ﻣﺬﻛﻮر وﺻﻞ ﮔﺮدد.
8-10-13 ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﮔﺮم
ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﮔﺮم ﻣﺤﻴﻂﻫﺎﻳـیاﻧﺪ ﻛﻪ دﻣﺎی آنﻫﺎ ﺑﻴﺶ از 35 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘـیﮔﺮاد ﺑﺎﺷﺪ. اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺟﺰء ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻧﻤﻨﺎك ﻳﺎ ﻣﺮﻃﻮب ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﺤـﻴﻂﻫـﺎ، ﺑـﺮای ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از: ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﻓﻮﻻد، ﺷﻴﺸﻪ، ذﻏﺎل ﻛُـک، ﻣﺤﻴﻂﻫـﺎی ﻫﻤﺠـﻮار ﻛـﻮرهﻫـﺎی آﺑـﺪﻫـی ﻓﻠـﺰات، ذوبﻛـﺎری، ﻛﻮرهﻫﺎی ﺧﺸـکﺳﺎزی و ﻧﻈﺎﻳﺮ آنﻫﺎ.
1-8-10-13 ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻘﺮرات ذﻛﺮ ﺷﺪه در ردﻳﻒ 3-10-13 (ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻧﻤﻨـﺎك و ﻣﺮﻃـﻮب) ﺑﺎﻳـﺪ در اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﻴﺰ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد.
2-8-10-13 ﻫﺎدیﻫﺎ، ﺗﺠﻬﻴﺰات و اﻗﻼم ﺑﺮﻗـی ﺑﻜﺎررﻓﺘﻪ در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﮔﺮم ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮای ﻛﺎر و اﺳـﺘﻔﺎده در اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ و ﺿﺮاﻳﺐ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻫﺎدیﻫﺎ، ﺗﺠﻬﻴﺰات و اﻗﻼم ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ اﺛﺮ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺠﺎز و ﻇﺮﻓﻴﺖ آنﻫﺎ ﻣـیﮔﺮدد، اﻋﻤﺎل ﺷﻮد.
9-10-13 ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص دﻳﮕﺮ
1-9-10-13 ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﺑﺮﻗـی در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ اوﺿـﺎع ﻣﺤﻴﻄــی ﻳـﺎ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗـی، ﺧﻄﺮات ﻋﺪﻳﺪهای را از ﻧﻈﺮ اﻳﻤﻨـی ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣـیآورﻧﺪ ﻳﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒـی ﺑﺮ ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ﺗﺠﻬﻴﺰات، وﺳﺎﻳﻞ و ﻟﻮازم دارﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮﻳـک از آنﻫﺎ اﺟﺮا ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﺑﺎﺧﻄﺮ آﺗﺶﺳﻮزی و ﻳﺎ اﻧﻔﺠﺎر
ب) ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت ﻛﺸﺎورزی و داﻣﺪاری
پ) ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ و ﻣﺮﻛﺰ داده
ت) ﭘﺎركﻫﺎ و ﻛﻤﭗﻫﺎ
ث) اﺳﻜﻠﻪﻫﺎی ﺑﻨﺎدر
ج) ﻛﺎروانﻫﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮﺗـی
چ) راﻫﺮوﻫﺎی ﺗﻌﻤﻴﺮاﺗـی و ﻋﻤﻠﻴﺎﺗـی
ح) ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی اﻧﻮاع ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت دﻳﮕﺮی ﻛﻪ ﺑﺮای آنﻫﺎ ﻣﻘﺮرات ﻣﺨﺼﻮص وﺟﻮد دارد
ﺗﺒﺼﺮه: ﺑﺮای ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺨﺼـﻮص، اﺳـﺘﻔﺎده از ﻳﻜــی از ﻣﻘـﺮرات، آﺋـﻴﻦﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎ ﻳـﺎ اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـی ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﻮرد ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠّـی اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﺮان اﻟﺰاﻣـی ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
