مقررات تاسیسات برقی در حمام ها و دوش ها

مقررات تاسیسات برقی در حمام ها و دوش ها – مبحث 13

4-10-13 ﺣﻤﺎمﻫﺎ و دوشﻫﺎ در ﻣﻨﺎزل، ﻫﺘﻞﻫﺎ و ﻧﻈﺎﻳﺮ آن

1-4-10-13 در ﺣﻤﺎمﻫﺎ و دوشﻫﺎ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی دﻳﮕﺮ، ﭘﺮﻳﺰﻫﺎی ﺑﺮق ﻣﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﺑﺎﻳـﺪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻫﺎدی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﮕﺮ در ﻣﻮاردیﻛﻪ از ﭘﺮﻳﺰﻫﺎی ﻣﺨﺼـﻮص ﻣﺠﻬـﺰ ﺑـﻪ ﺗﺮاﻧﺴـﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر اﻳﻤﻨـی (دارای دوﺳﻴﻢﭘﻴﭻ ﺟﺪای اوﻟﻴﻪ و ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻـﻮرت اﺣﺘﻴـﺎﺟـی ﺑـﻪ ﻫﺎدی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد (ﭘﺮﻳﺰ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ رﻳﺶ ﺗﺮاش).

1-1-4-10-13 دوشﻫﺎی اﺿﻄﺮاری ﻛﻪ در ﺻﻨﺎﻳﻊ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣـیﮔﻴﺮﻧﺪ ﺟـﺰء اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﻘﺮرات ﻧﺒﻮده و ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻘﺮرات ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد.

2-1-4-10-13 در دوشﻫﺎ و ﺣﻤﺎمﻫﺎی ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎﺻـی اﺣﺘﻴﺎج ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻘﺮرات ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮد ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﻛﻠﻴﻪ ﭘﺮﻳﺰﻫﺎی ﺑﺮق ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در آنﻫﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻫﺎدی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﺑﺎﺷﻨﺪ.

2-4-10-13 اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﻘﺮرات ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزماﻻﺟﺮا ﺑﺮای ﺗﺄﺳﻴﺴـﺎت ﻓﺸـﺎر ﺿـﻌﻴﻒ در ﺣﻤـﺎمﻫـﺎ و دوشﻫــﺎ را ﺷــﺎﻣﻞ ﻣـــیﺷــﻮد. ﺑــﻪ ﻣﻨﻈــﻮر رﻋﺎﻳــﺖ اﻳــﻦ اﻟﺰاﻣــﺎت و ﺷــﺮاﻳﻂ، ﺣﻤــﺎم ﺑــﻪ 3 ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺷﺎﻣﻞ (0 zone 2 ، zone 1 ، zone) ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣـیﮔﺮدد، اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪﺑﻨـﺪی در ﺷـﻜﻞﻫـﺎی ﺷـﻤﺎره 1:2-4-10-13و 2:2-4-10-13 ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ.

1-2-4-10-13 ﺗﻌﺎرﻳﻒ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﻃﻖ

اﻟﻒ) ﻣﻨﻄﻘﻪ 0 zone داﺧﻞ وان ﺣﻤﺎم ﻳﺎ زﻳﺮدوﺷـی اﺳﺖ.

ب) ﺣﻤﺎم ﺑﺪون زﻳﺮدوﺷـی ﺗﺎ ارﺗﻔﺎع 10 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮی از ﻛﻒ ﺷﺎﻣﻞ 0 zone ﻣـیﺷﻮد.

پ) 1 zone در ﺣﻤﺎم ﺑﺎ زﻳﺮدوﺷـی و ﺑﺪون زﻳﺮدوﺷـی و ﻳﺎ وان ﺣﻤﺎم ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻼن اﻓﻘـی از ﻛﻒ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﺗﺎ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺧﺮوﺟـی دوش آب و ﻳﺎ 225 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮ از ﻛﻒ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ﻳﺎ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ (ﺷﻜﻞﻫﺎی ﺷﻤﺎره 1:2-4-10-13 و 2:2-4-10-13).

ﺗﺒﺼﺮه 1: ﻓﻀﺎی زﻳﺮ وان ﺟﺰء 1 zone در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣـیﺷﻮد.

ت) 2 zone در ﺣﻤﺎم ﺑﺎ زﻳﺮدوﺷـی و ﻳﺎ وان ﺣﻤﺎم ﻣﺸﺎﺑﻪ 1 zone از ﻧﻈﺮ ﭘﻼن اﻓﻘـی ﺑﻮده ﻛﻪ در ﭘﻼن ﻗﺎﺋﻢ 60 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻣـیﺷﻮد (ﺷﻜﻞ ﺷﻤﺎره 1:2-4-10-13).

ﺗﺒﺼﺮه 2: ﺑﺮای دوشﻫﺎی ﺑﺪون زﻳﺮدوﺷـی 2 zone وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ و 1 zone ﻓﻘﻂ در ﺳﻄﺢ اﻓﻘـی ﺑﻪ 120 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣـیﻳﺎﺑﺪ.

2-2-4-10-13 اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻤﻨـی

اﻟﻒ) درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻟﻮازم ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ در 0 zone ﻧﺼﺐ ﻣـیﮔﺮدد، ﺑﺮاﺑﺮ IPx7 (ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮورﻓﺘﻦ در آب) ﻣـیﺑﺎﺷﺪ.

ب) درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻟﻮازم ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ در 1 zone ﻧﺼﺐ ﻣـیﮔﺮدد، ﺑﺮاﺑﺮ IPx4 (ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺎﺷﻴﺪن آب) ﻣـیﺑﺎﺷﺪ.

پ) درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻟﻮازم ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ در 2 zone ﻧﺼﺐ ﻣـیﮔﺮدد، ﺑﺮاﺑﺮ IPx4 (ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺎﺷﻴﺪن آب) ﻣـیﺑﺎﺷﺪ (ﻣﺸﺎﺑﻪ 1 zone).

ﺗﺒﺼﺮه 1: ﺟﻬﺖ اﻃﻼع از درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ IPxx ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره 6 رﺟﻮع ﺷﻮد.

ﺗﺒﺼﺮه 2: ﻋﺪد اول درﺟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺗﻮﺳـﻂ ﺳـﺎزﻧﺪﮔﺎن ﻣﻌﺘﺒـﺮ ﻟـﻮازم ﺑﺮﻗـی ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ و ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺼﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﻣـیﮔﺮدد.

ت) ﻟﻮﻟﻪﻛﺸـی ﺑﺮق در 0 zone، 1 zone، 2 zone ﺣﺪاﻗﻞ در ﻋﻤﻖ 5 ﺳﺎﻧﺘـیﻣﺘﺮی اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد.

ث) در 0 zone ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ و ﺑﺎﻻﺳﺖ و ﻳﺎ ﭼﻮك اﻟﻘﺎﻳـی ﻧﺼﺐ ﺷﻮد.

ج) در 1 zone در ﺻﻮرت ﻧﺼﺐ ﭘﺮﻳﺰ ﺑﺮق، ﺑﺎﻳﺪ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺗﻐﺬﻳـﻪ SELV و PELV رﻋﺎﻳـﺖ ﺷـﻮد ﻳﻌﻨـی ﺣﺪاﻛﺜﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﺘﻨﺎوب آن 25 وﻟﺖ (AC) و وﻟﺘﺎژ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ آن 60 وﻟﺖ (DC) ﺑﺪون ﺗﻤـﻮج و ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ آن ﺑﺎﻳﺪ در ﺧﺎرج از 0 zone و 1 zone ﻧﺼﺐ ﺷﻮد.

چ) در 2 zone ﻧﺼﺐ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ SELV و PELV در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﻣﺠﺎز ﻣـیﺑﺎﺷﺪ.

ح) ﻧﺼﺐ ﻛﻠﻴﺪ، ﭼﺮاغ و ﭘﺮﻳﺰ ﺑﺮق در 2 zone ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﻧﺎﻣـی 230 وﻟﺖ (AC) ﺑﻪ ﺷـﺮط رﻋﺎﻳـﺖ درﺟـﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ IPx4 ﻣﺠﺎز ﻣـیﺑﺎﺷﺪ.

خ) در 0 zone ﻓﻘﻂ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن اﺟﺎزه ﻧﺼﺐ آن را در اﻳﻦ zone دادهاﻧﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ SELV ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﻛﺎر 12 وﻟﺖ (AC) و ﻳـﺎ 30 وﻟـﺖ (DC) ﺑـﺪون ﺗﻤـﻮج ﺗﻐﺬﻳـﻪ و ﺣﻔﺎﻇـﺖ ﻣـیﺷﻮﻧﺪ، ﻣﺠﺎز ﻣـیﺑﺎﺷﻨﺪ.

د) در 1 zone ﻓﻘﻂ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻧﺼﺐ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻪ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن اﺟﺎزه ﻧﺼﺐ آن را در اﻳـﻦ ﻣﻨﻄﻘـﻪ دادهاﻧـﺪ از ﻗﺒﻴﻞ ﭘﻤﭗﻫﺎی ﺑﺮﻗـی وان، دوش و ﻳﺎ ﺟﻜﻮزی، ﻫﻮاﻛﺶﻫﺎ، ﺣﻮﻟﻪﺧﺸـکﻛﻦ ﺑﺮﻗـی، آﺑﮕـﺮﻣﻜﻦ ﺑﺮﻗــی، ﭼﺮاغﻫﺎی روﺷﻨﺎﻳـی ﻛﻪ ﻣﺪار ﺗﻐﺬﻳﻪ آنﻫﺎ 230 وﻟﺖ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﻮده ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻠﻴﺪ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺎﻗـیﻣﺎﻧﺪه (RCD) ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻋﺎﻣﻞ 30 ﻣﻴﻠـی آﻣﭙﺮ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣـیﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮﻗـی ﻛﻪ ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﻛﺎر 25 وﻟﺖ (AC) و ﻳﺎ 60 وﻟﺖ (DC) ﺑﺪون ﺗﻤﻮج در ﺳﻴﺴﺘﻢ SELV و PELV ﺗﻐﺬﻳﻪ و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣـیﮔﺮدﻧﺪ، ﻣﺠﺎز اﺳﺖ.

3-4-10-13 در ﻛﻠﻴﻪ ﺣﻤﺎمﻫﺎ و دوشﻫﺎ، ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از اﻳﻨﻜﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﻧﺼﺐ ﺛﺎﺑﺖ در آنﻫﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ، ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻢﺑﻨﺪی اﺿﺎﻓـی ﺑﺮای ﻫﻢوﻟﺘﺎژ ﻛﺮدن، اﺟﺮا ﺷﻮد. ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻫﻢﺑﻨﺪی اﺿـﺎﻓـی ﺑـﻪ ﺷـﻜﻞ

ﻳـک ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷﻴﻨﻪ ﻣﺴـی ﻫﻢﺑﻨﺪی در داﺧﻞ ﺟﻌﺒﻪ دردار (ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻫـﻢﺑﻨـﺪی) ﻗﺎﺑـﻞ ﺑﺎزدﻳـﺪ ﻧﺼﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اﻳﻦ ﻫﻢﺑﻨﺪی ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮد (ﺷﻜﻞ ﺷﻤﺎره پ: 4-8-2-1)

اﻟﻒ) وان ﻳﺎ زﻳﺮدوﺷـی ﻓﻠﺰی

ب) ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آب ﺳﺮد وﮔﺮم ﻓﻠﺰی (ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﻓﻠـﺰی ﺑـﺎ روﻛـﺶ ﭘﻼﺳـﺘﻴﻜـی ﺷـﺎﻣﻞ ﻫـﻢﺑﻨـﺪی اﺿـﺎﻓﻪ ﻧﻤـیﺷﻮد)

پ) ﺑﺪﻧﻪﻫﺎی ﻓﻠﺰی وﺳﺎﻳﻞ ﻏﻴﺮﺑﺮﻗـی ﻧﺼﺐ ﺛﺎﺑﺖ و ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻫﺎدی ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ از ﻫﺮ ﻧﻮع

ت) ﻟﻮﻟﻪ ﻓﻠﺰی ﻓﺎﺿﻼب

ث) ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﻓﻠﺰی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻌﻮﻳﺾ و ﺗﻬﻮﻳﻪ ﻫﻮا، ﺣﺮارت ﻣﺮﻛﺰی ﻳﺎ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪ ﻓﻠﺰی دﻳﮕﺮ

ج) ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﮔﺎز

چ) ﺳﺎزه و ﻗﻄﻌﺎت ﻓﻠﺰی ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس

1-3-4-10-13 ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷﻴﻨﻪ ﻫﻢﺑﻨﺪی اﺿﺎﻓـی ﺣﻤﺎم و دوش ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺎدی ﻫـﻢﺑﻨـﺪی اﺿـﺎﻓـی ﺑـﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷﻴﻨﻪ ﺣﻔﺎﻇﺘـی (PE) ﺗﺎﺑﻠﻮی ﺑﺮق ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه ﻣﺪارﻫﺎی ﺑﺮق ﺣﻤﺎم و دوش وﺻﻞ ﻣـیﮔﺮدد (ﺷﻜﻞ ﺷﻤﺎره پ 4-8-2-1).

2-3-4-10-13 ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻫﻢﺑﻨﺪی ﺣﻤﺎم و دوش ﻣـیﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت، داﺧﻞ ﺣﻤﺎم و دوش و ﻳﺎ ﺧﺎرج از آن روی دﻳﻮار ﻳﻜـی از ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻫﻤﺠﻮار ﺣﻤﺎم و دوش ﻧﺼﺐ ﮔـﺮدد، ﺗﻮﺿـﻴﺢ اﻳﻨﻜـﻪ ﺑـﺮای ﺣﻔﻆ ﻳـک دﺳﺘـی ﻛﺎﺷـیﻛﺎری در ﺣﻤﺎم و دوش و ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از زﻧـﮓزدﮔــی ﺟﻌﺒـﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨـﺎل ﻧـﻮع ﻓﻠﺰی ﻫﻢﺑﻨﺪی، ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ روی دﻳـﻮار ﻓﻀـﺎی ﻫﻤﺠـﻮار ﺣﻤـﺎم و دوش ﻧﺼـﺐ ﮔـﺮدد (ﺷـﻜﻞ ﺷـﻤﺎره 4-8-2-1پ).

3-3-4-10-13 ﻫﺎدیﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺘـی ﻣﺪارﻫﺎی روﺷﻨﺎﻳـی، ﭘﺮﻳﺰﻫﺎی ﺑﺮق، ﺗﺠﻬﻴﺰات و وﺳﺎﻳﻞ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـی (230 وﻟﺖ AC)، در ﺣﻤﺎم و دوش، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻳﺎ ﺷـﻴﻨﻪ ﺣﻔـﺎﻇﺘـی (PE)، ﺗـﺎﺑﻠﻮی ﺗﻐﺬﻳـﻪﻛﻨﻨـﺪه ﻣﺪارﻫﺎی ﻣﺬﻛﻮر ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدﻧﺪ.